Môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng vĩ độ nào trên Trái Đất?

Vì Trái Đất có dạng hình cầu và phình ra ở giữa nên nhiệt lượng đón nhận từ mặt trời lên các phần sẽ không giống nhau, do vậy mà Trái Đất chia ra 3 kiểu môi trường chính gồm có môi trường đới lạnh, môi trường đới ôn hoà và môi trường nhiệt đới. Vậy bạn có thắc mắc là môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng vĩ độ nào không? Tại sao khu vực này lại nóng ẩm quanh năm như vậy? Cùng tìm hiểu nhé.

Môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng?

Trước khi đi tìm hiểu về vị trí địa lý của môi trường nhiệt đới thì chúng tôi có một câu hỏi trắc nghiệm dành cho bạn, đây là câu hỏi xuất hiện rất nhiều trong các kỳ thi môn Địa lý.

Môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng?

1. Giữa 2 chí tuyến Bắc và Nam
2. Từ vĩ tuyến 5^o đến chí tuyến Bắc (Nam)
3. Từ vĩ tuyến 5^oB đến vòng cực Bắc
4. Từ chí tuyến Nam đến vĩ tuyến 40^oN

Hãy xem hết bài viết này để biết đáp án nào đúng nhé.

Môi trường nhiệt đới là gì?

Như đã đề cập ở đầu bài viết, trên Trái Đất tồn tại 3 kiểu môi trường chính, đó là môi trường nhiệt đới, ôn đới và đới lạnh. Môi trường nhiệt đới chỉ là một trong các kiểu môi trường nằm trong khu vực đới nóng trên hành tinh chúng ta, nó nằm trong khoảng giữa 2 đường chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam, gồm cả đường xích đạo ở vĩ độ 0. Trong đới nóng, ngoài môi trường nhiệt đới ra thì còn có môi trường xích đạo ẩm, môi trường nhiệt đới gió mùa và môi trường hoang mạc.

Một góc rừng trong môi trường nhiệt đới

Môi trường nhiệt đới mang đặc điểm chung của đới nóng là có nền nhiệt trung bình cao do nhận được nhiều ánh sáng trực tiếp từ mặt trời quanh năm theo phương chiếu gần như thẳng đứng. Tuy vậy môi trường nhiệt đới lại là một trong những khu vực phân bố đông dân cư nhất trên thế giới. Ước tính có khoảng 20% dân số phân bố tại khu vực này.

Vị trí của môi trường nhiệt đới trên Trái Đất

Nếu nhìn vào lược đồ dưới đây, bạn có thể thấy khu vực môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng từ 23^o26’ vĩ độ Bắc đến 23^o26’ vĩ độ Nam, bao gồm cả đường xích đạo. Ngoài ra, môi trường nhiệt đới cũng gồm có các khu vực mỗi năm có 1 lần mặt trời lên thiên đỉnh trên Trái Đất dù nằm ngoài 2 vĩ độ chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam. Như vậy bạn đáp án cho câu hỏi đầu bài viết là phương án B, môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng vĩ tuyến 5^o đến chí tuyến Bắc (Nam).

Lược đồ phân bố các đới môi trường trên Trái Đất

Nhìn lược đồ có thể thấy môi trường nhiệt đới có cùng chung vĩ độ với môi trường hoang mạc nhưng lại dễ chịu hơn nhiều, tại sao lại như vậy? Cùng tìm hiểu đặc điểm của môi trường nhiệt đới để xem nó có những ưu điểm gì.

Những đặc điểm của môi trường nhiệt đới

Đặc điểm khí hậu môi trường nhiệt đới

Vì nằm trong khu vực đới nóng nên nhìn chung môi trường nhiệt đới có nhiệt độ cao quanh năm, đỉnh điểm là từ tháng 3 đến tháng 9 là thời kỳ khô hạn nhất. Nếu càng ở gần 2 chí tuyến Bắc và chí tuyến Nam thì khoảng thời gian khô hạn sẽ càng kéo dài và khắc nghiệt hơn nhiều.

20 độ C là nền nhiệt độ trung bình hằng năm của môi trường nhiệt đới, cao hơn rất nhiều so với đới ôn hoà và đới lạnh. Thời điểm mặt trời đi qua thiên đỉnh chính là lúc nhiệt độ cao nhất trong năm. Lượng mưa trung bình dao động trong khoảng 500 – 1500 mm mỗi năm. Đây chưa phải là lượng mưa quá lý tưởng nhưng nó ổn định chứ không có kiểu thời tiết thất thường như khu vực nhiệt đới gió mùa.

Đặc điểm cảnh quan ở môi trường nhiệt đới

Thực vật ở môi trường nhiệt đới có những đặc điểm thay đổi theo mùa, cụ thể:

Vào mùa mưa: đây là lúc có lượng mưa cao nhất trong năm, thực vật nhận được nguồn nước tự nhiên trở nên tươi tốt, phát triển xanh tươi, sinh vật có đủ nguồn thức ăn. Mùa mưa ở đây cũng là mùa lũ nên đất cũng hấp thụ một lượng lớn nước để chuẩn bị cho mùa khô hạn.

Vào mùa khô: kéo dài từ tháng 3 đến tháng 9, lúc này nhiệt độ trung bình cao, ít mưa, cây cối mất đi nguồn nước trở nên héo úa, đa số động vật di tản tới những nơi có nguồn nước để sinh sống.

Vì đặc điểm khí hậu thay đổi theo mùa như vậy nên thảm thực vật cũng có chiều hướng thay đổi dần về 2 chí tuyến Bắc và Nam. Cụ thể là từ rừng thưa chuyển dần sang đồng cỏ nhiệt đới (hay còn gọi là xavan) và cuối cùng là các vùng cây cỏ mọc thưa thớt và bụi gai (còn gọi là bán hoang mạc).

Lược đồ phân bố thảm thực vật ở các đới trên Trái Đất

Tuy môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng vĩ tuyến 5^oB và 5^oN ở mỗi bán cầu về 2 đường chí tuyến có cùng vĩ độ với môi trường hoang mạc nhưng lại có khí hậu nóng ẩm, tương đối ổn định, thích hợp với sự sống của đa số loài sinh vật. Lượng thực vật phong phú và đa dạng cung cấp nguồn thức ăn lớn cho động vật nhất là vào mùa mưa. Do đó mà môi trường nhiệt đới dễ chịu hơn rất nhiều so với môi trường hoang mạc vốn khô cằn quanh năm và ít mưa.

Đặc điểm địa hình, sông ngòi và đất đai ở môi trường nhiệt đới

Địa hình môi trường nhiệt đới rất đa dạng, có đủ loại từ đồng bằng rộng lớn, đồi núi, thung lũng và núi cao. Sông ngòi rộng lớn, mang nhiều nước và lượng phù sa lớn.

Về đất đai, loại đất chủ yếu ở môi trường nhiệt đới là đất đỏ vàng Feralit được bồi tụ do nước mưa thấm sâu vào đất, vào mùa khô di chuyển lên trên bề mặt mang theo nhiều oxit sắt, nhôm được tích tụ lâu ngày tạo nên màu đỏ vàng đặc trưng.

Như vậy các bạn đã biết được môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng nào và đặc điểm của môi trường nhiệt đới chưa nào? Dự báo thời tiết sẽ tóm tắt lại cho bạn dễ hình dung:

• Môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng vĩ tuyến 5^oB và 5^oN ở mỗi bán cầu về 2 đường chí tuyến
• Nhiệt độ cao quanh năm, trung bình trên 20 độ
• Mỗi năm có 2 mùa rõ rệt: Mùa khô từ tháng 3 đến tháng 9, còn lại là mùa mưa
• Càng gần chí tuyến thì mức độ khô hạn càng dài và nhiệt độ càng lớn
• Lượng mưa trung bình năm từ 500 – 1000mm, chênh lệch từ xích đạo về chí tuyến
• Thiên nhiên môi trường nhiệt đới thay đổi theo mùa
• Cảnh quan: Thảm thực vật thay đổi dần về 2 chí tuyến, từ rừng thưa dần chuyển sang cây bụi gai (bán hoang mạc)
• Sông ngòi có sự phân bố theo mùa, mùa mưa cũng là mùa lũ
• Đất đai chủ yếu là đất đỏ vàng Feralit, dễ bị xói mòn, rửa trôi nếu không được cây cối che phủ, canh tác kịp thời
• Đây cũng là một trong những khu vực phân bố đông dân nhất thế giới, tuy có cùng vĩ độ với môi trường hoang mạc nhưng dễ chịu hơn rất nhiều.

Xa van ở Châu Phi

Trên đây là tất cả thông tin về môi trường nhiệt đới nằm trong khoảng nào, đây cũng là một khu vực có nhiều điểm tương đồng với khu vực môi trường nhiệt đới gió mùa của Việt Nam. Hy vọng bài viết này đã “khai sáng” cho bạn nhiều vấn đề thú vị.