El Nino và những điều cần biết

Cùng với La Nina thì El Nino là một trong những hiện tượng thời tiết cực đoan khiến cho thiên tai diễn ra một cách khó lường và bất ngờ hơn không chỉ ở nước ta mà còn ở một số khu vực khác trên thế giới. Vậy thì El Nino là gì?, thời điểm xảy ra sẽ là khi nào? Hãy cùng Dự báo thời tiết khám phá và tìm hiểu ngay nhé!

Hạn hán diễn ra trên cánh đồng ở Việt Nam

El Nino là gì?

Cái tên “El Nino” bắt nguồn từ đâu?

Chuyện kể rằng đầu thế kỉ XIX, ở Ecuador và Peru, các ngư dân phát hiện vào khoảng tháng 10 cho đến tháng 3 năm sau có sự xuất hiện của một dòng nước ấm bên bờ biển tiến xuống vùng phía Nam và khiến cho nhiệt độ của nước biển tăng lên. Ở khu vực này vốn là bờ đông của Thái Bình Dương nên đa phần dòng nước ở đây là nước lạnh, vì thế nên các loài cá sẽ thuận theo hướng này để di chuyển giúp cho ngư dân được mùa lớn. Tuy nhiên, khi dòng nước ấm xuất hiện thì những loài cá ở khu vực này thường chết rất nhiều, khiến cho ngư dân gặp nhiều khó khăn. Những hiện tượng này thường diễn ra vào dịp lễ giáng sinh, vì vậy nên mỗi lần khi gặp phải hiện tượng này thì người ta đặt cho nó cái tên “El Nino”, được gọi là con trai của Thượng đế hay là Chúa hài nhi.

Định nghĩa El Nino là gì?

Theo những nhà khí tượng học, El Nino là sự kết hợp của những Dao động phương Nam (El Niño–Southern Oscillation - ENSO) làm thay đổi liên tục nhiệt độ mặt biển của phần trung tâm và phần phía Đông của Thái Bình Dương trở nên nóng ấm khác thường, khiến khí hậu của toàn thế giới có nhiều biến đổi mới, hình thành lên nhiều khu vực hạn hán và nhiều khu vực mưa bất thường.

Nguyên nhân hình thành El Nino

Hướng di chuyển của dòng nước ấm và lạnh

Các nhà khí tượng học đã nghiên cứu và đã đưa ra giải thích cho hiện tượng El Nino rằng:

• Gió mậu dịch bị suy yếu trong điều kiện thích hợp, vì vậy lượng nước ấm bị đẩy về phía tây ít hơn, lượng nước lạnh hơn bị kéo ít hơn lên bề mặt ở phía đông. Nhiệt độ trở nên ấm hơn ở các phần của đại dương lạnh giá, sự chênh lệch nhiệt độ bình thường ở xích đạo Thái Bình Dương giữa đông và tây dần bị mất đi.
• Trên đại dương, nhiệt độ chênh lệch, thời tiết nhiều mây và vùng nước ấm nhất hướng về trung tâm đại dương hơn, mưa thường xảy ra ở phía đông nay lại xảy ra ở trung tâm đại dương.
• Gió  mậu dịch giảm dần và chuyển động của nước ấm khiến các hình thái lượng mưa trên vùng xích đạo Thái Bình Dương bị thay đổi.
• Các vùng nước ấm chuyển động cũng gây ra sự thay đổi trong các chu kỳ gió. Ở trung tâm của đại dương, gió đang thổi về phía đông và sang phía tây.

Với sự kết hợp của những hình thái đặc trưng của El Nino đã khiến cho thời tiết thay đổi một cách rất khó lường.

👉 Có thể bạn quan tâm: Gió địa phương là gì? Nguyên nhân sinh ra gió trên Trái đất

El Nino xảy ra khi nào?

El Nino xuất hiện với tần suất không đều, hiện tượng này thường xảy ra với chu kỳ từ 2-7 năm. Với mỗi lần xuất hiện, El Nino sẽ có mức độ và khoảng thời gian khác nhau, thường là diễn ra khoảng từ 9 – 12 tháng. Thông thường mùa xuân sẽ là thời điểm mà El Nino “manh nha”, nó sẽ đạt mức cực đại từ khoảng giữa tháng 10 cho đến tháng 3 năm sau và xuất hiện một cách rải rác ở các tháng tiếp theo.

Ảnh hưởng của El Nino

Trên thế giới

Những cơn gió thay đổi, chúng thổi ngược về phía đông, đưa những đám mây này vượt qua Nam Mỹ, đến tận Romania, Bulgaria hay bờ biển đen của Nga. Điều đó gây nên những ảnh hưởng tiêu cực đến khu vực Tây bán cầu . Trong khí đó, phần còn lại đông bán cầu lại phải hứng chịu đợt hạn hán nghiêm trọng khi mây chuyển hướng về phía tây bán cầu. Indonesia, Phillippine, Australia,… là những nước thường xuyên chịu ảnh hưởng khô hạn do El Nino gây ra.

Tại Việt Nam

Người dân đứng nhìn cánh đồng bị hạn hán

Những ảnh hưởng của El Nino đến Việt Nam rất nghiêm trọng. Hiện tượng El Nino đã làm mất cân bằng khi hậu và thời tiết, gây ra nhiều cơn bão lớn và hạn hán trên dải đất hình chữ S. Chỉ tính riêng về mùa màng trong năm 1997 – 1998, El Nino đã gây thiệt hại khoảng 5.000 tỷ đồng. Theo thống kê, trong những năm có El Nino thì 40% hiện tượng này có số lượng bão và áp thấp nhiệt đới ít hơn mức trung bình, 55% xấp xỉ mức trung bình của nhiều năm và chỉ 5% trong đó đó là cao hơn trung bình nhiều năm. Đa phần những năm có El Nino thì hoạt động của bão và áp thấp nhiệt đới lại ít hơn hoặc xấp xỉ mức trung bình của nhiều năm. Thế nhưng, các cơn bão mạnh như Linda (1997), Xangsane (2006) và Ketsana (2009) lại xảy ra đúng vào những năm có El Nino, gây ra thiệt hại lớn cho các tỉnh ở Nam Bộ và Trung Bộ.

Khoảng 25-50% lượng mưa đã bị thiếu hụt ở nước ta so với trung bình nhiều năm, chủ yếu là ở khu vực Trung Bộ. Ngoài ra, El Nino đã xác lập nên những kỷ lục mới về lượng mưa lớn nhất trong 24 giờ và các khu vực nhiều tháng liên tục không có mưa. Nhiệt độ trung bình các tháng ở nhiều khu vực đã tăng cao hơn so với mức trung bình nhiều năm. Nhiều nơi ở khu vực Trung Bộ và Tây Nguyên dòng chảy ở các sông có thể hụt từ 50 – 60% và khả năng xuất hiện những đỉnh lũ lớn trên các sông cũng ít đi, nhất là khu vực Đồng bằng sông Cửu Long.

Ngoài ra, tình trạng khô hạn, thiếu nước và xâm nhập mặn sâu vào các vùng cửa sông do El Nino gây ra đã gây thiệt hại lớn, đặc biệt ở các tỉnh Trung Bộ. Mặc dù có những cơn mưa chuyển mùa ở khu vực Tây Nguyên, nhưng lượng mưa không đáng kể, gây nên tình trạng khô hạn cục bộ và kéo dài.

👉 Có thể bạn quan tâm: Đặc điểm khí hậu Việt Nam - Dự báo thời tiết

Cơn “giận dữ” của mẹ thiên nhiên thật khắc nghiệt, hy vọng qua bài viết này của trang Dự báo thời tiết các bạn có thể có được lời giải thích cho câu hỏi El Nino là gì, qua đó mỗi người trong chúng ta sẽ quý trọng và nâng niu môi trường sống của chúng ta nhiều hơn.