Thiên thạch là gì? 2 cách nhận biết thiên thạch với đá thường

Thiên thạch là gì? Cách nhận biết thiên thạch với đá thường như thế nào? Đây là những câu hỏi từ lâu đã gây nên tò mò cho rất nhiều người. Thiên thạch thực ra là những vật thể tự nhiên từ khoảng không vũ trụ, bên ngoài trái đất. Để hiểu hơn về loại thiên thể này, hãy cùng Dự báo thời tiết tìm hiểu trong bài viết dưới đây nhé.

Thiên thạch là gì?

Thiên thạch hay còn gọi là đá trời. Là một vật thể tự nhiên từ ngoài không gian và tác động đến bề mặt Trái Đất.

Khi còn ở trong vũ trụ thì thiên thạch được gọi là vân thạch. Khi nó từ ngoài không gian rơi vào bầu khí quyển của Trái Đất thì áp suất nén làm nó nóng lên và phát ra ánh sáng, có thể có sự đốt cháy lớp ngoài. Thiên thạch tạo ra hiện tượng "sao băng" dạng điểm sáng và thường có cái đuôi hướng từ phía Trái Đất đi ra. 

Một số thiên thạch có kích thước lớn và nhân khó bốc hơi, có thể rơi đến bề mặt Trái Đất, để lại viên hay khối rắn và khối này được gọi là "vẫn thạch" (meteorite).

Thiên thạch là gì?

Cách nhận biết thiên thạch và đá thường

Mặc dù thiên thạch tương đối hiếm gặp trên Trái Đất, nhưng không phải không có. Tuy nhiên bạn phải đảm bảo rằng những gì mình nhìn thấy thực sự là đá hay thiên thạch. Dưới đây là 2 cách nhận biết thiên thạch và đá thường phổ biến nhất hiện nay.

Tìm các đặc điểm bên ngoài

Có thể phân biệt thiên thạch và đá thường bằng các đặc điểm bên ngoài như:

Viên đá có màu đen hay màu nâu của gỉ sét không?  

Nếu là thiên thạch mới rơi xuống, nó sẽ có màu đen bóng do bị đốt cháy khi đi qua khí quyển. Nhưng sau một thời gian ở trên trái đất, sắt trong thiên thạch bị oxi hóa thành gỉ và khiến viên đá có màu nâu.

Quá trình thiên thạch vị oxi hóa gỉ bắt đầu xuất hiện những điểm nhỏ màu đỏ và cam trên bề mặt, và dần dần phát triển rộng ra. Bạn có thể nhìn thấy được lớp vảy đen dù một phần của nó đã bắt đầu sét gỉ.

Thiên thạch cũng có thể có màu đen với một số khác biệt nhỏ như: Đen ánh xanh như thép. Vì thế, nếu viên đá của bạn không xuất hiện màu đen hay nâu thì đó không phải là thiên thạch.

Viên đá có hình dạng bất cân xứng hay không?

Hình dạng và kích thước viên đá cũng là một cách nhận biết thiên thạch. Thông thường, chúng bất cân xứng, có hình dạng và kích thước khác nhau. Không như mọi người thường nghĩ, đa số thiên thạch không có hình tròn.

Mặc dù có hình dạng bất cân xứng nhưng đa số thiên thạch thường có cạnh bo tròn hay vì sắc nhọn. Nếu bạn có viên đá với hình dạng tương đối bình thường hoặc tròn như quả cầu thì đó vẫn có thể là thiên thạch.

Viên đá có lớp vỏ nóng chảy hay không?

Vì thiên thạch đi qua bầu khí quyển, bề mặt của nó sẽ bị nóng chảy và áp suất không khí sẽ ép vật chất nóng chảy ngược trở lại. Tạo thành một lớp vỏ nóng chảy và hầu như không có đặc điểm gì. Nếu viên đá có bề mặt trông như đã nóng chảy và đông cứng lại thì đó có thể là thiên thạch. 

Thường lớp vỏ nóng chảy sẽ trơn láng. Nhưng cũng có thể gợn sóng và có “giọt” do đá nóng chảy đông cứng lại.

Nếu viên đá không có vỏ nóng chảy thì chắc chắn không phải là thiên thạch. Nhưng một số viên thiên thạch có đường gợn sóng khá nhỏ hoặc không nhìn rõ bằng mắt thường. Vì vậy, hãy quan sát thật kỹ bằng kính lúp bạn nhé.

Tìm hốc lõm hay chỗ lõm trên bề mặt viên đá

Mặc dù bề mặt thiên thạch thường ít có đặc điểm. Nhưng nó cũng có thể có các hốc lõm và rãnh sâu trông như vân tay. Đặc điểm này cũng là cách nhận biết thiên thạch với đá thường.

Thường thì thiên thạch bằng sắt dễ bị nung chảy thành hình dạng bất cân xứng và có rãnh sâu dễ nhận biết. Còn thiên thạch bằng đá có hốc lõm trơn láng nên khó nhận biết bằng mắt thường.

Kiểm tra xem viên đá có xốp và chứa nhiều lỗ rỗng không

Thiên thạch là các viên đá có bên trong đặc. Nếu viên đá xốp hoặc có nhiều bọt, đó không phải là thiên thạch.

Cách nhận biết thiên thạch

>>>>Có thể bạn quan tâm:  Những hình ảnh cực quang trên thế giới và Việt Nam

Kiểm tra tính chất vật lý của viên đá

Ngoài kiểm tra các đặc điểm bên ngoài, thì kiểm tra tính chất chất vật lý của viên đá cũng là cách nhận biết thiên thạch mà các chuyên gia hay dùng.

Tính tỷ trọng của viên đá nếu nó nặng hơn bình thường

Thiên thạch là khối đá đặc chứa nhiều kim loại. Nếu viên đá là thiên thạch, hãy so sánh khối lượng của nó để đảm bảo nó tương đối nặng. Sau đó tính tỷ trọng bằng cách chia trọng lượng cho thể tích. Nếu tỷ trọng lớn hơn 3 đơn vị, khả năng cao là thiên thạch.

Sử dụng nam châm để kiểm tra

Tất cả thiên thạch đều có tính từ vì hàm lượng sắt và niken cao. Nếu nam châm không hút viên đá thì rất có thể đó không phải thiên thạch. Vì nhiều loại đá từ Trái Đất cũng có từ tính nên kiểm tra bằng nam châm cũng chưa thể chính xác hoàn toàn. Tuy nhiên, nếu không vượt qua phép kiểm tra nam châm thì hầu như đó không phải là thiên thạch.

Chà viên đá lên đồ sứ không phủ men để xem nó có để lại vệt không

Cách phân biệt này khá chính xác. Khi chà viên đá lên mặt không phủ men của đồ sứ, nếu để lại vệt không có màu xám nhạt thì đó không phải là thiên thạch.

Mài bề mặt đá và tìm vảy kim loại sáng bóng

Đa số viên thiên thạch đều chứa kim loại  sáng bóng dưới lớp vỏ nóng chảy. Sử dụng giũa kim cương để mài một góc của viên đá và kiểm tra bên trong. Nếu không tìm thấy vảy kim loại sáng bóng khi mài thì khả năng cao đó là viên đá thường.

Kiểm tra bên trong viên đá để tìm các hạt silicat nhỏ. 

Một cách nhận biết thiên thạch khác đó là tìm các hạt silicat nhỏ bên trong viên đá. Đa số các viên thiên thạch rơi xuống Trái Đất là loại thiên thạch có các khối tròn nhỏ bên trong, gọi là chondrule. Trông giống như các hạt đá nhỏ và hình dạng, màu sắc khác nhau. Mặc dù hạt chondrule nằm trong thiên thạch, sự bào mòn khi tiếp xúc với môi trường với thời gian dài khiến chúng lộ trên mặt thiên thạch. Nhưng cần phải đập vỡ thiên thạch để tìm chondrule.

Vì sao thiên thạch có giá trị cao?

Những thứ không có nguồn gốc từ Trái Đất thường được cho là đồ hiếm.Vì cảm giác đặc biệt khi sở hữu hơn nữa lại có ý nghĩa đối với khoa học. Nên thiên thạch là một thiên thể rất có giá trị.

Mỗi ngày thiên thạch rơi xuống Trái Đất rất nhiều, tuy nhiên trường hợp không bị cháy rất hiếm. Mà cái gì càng hiếm càng ít thì càng được săn lùng. Do đó thiên thạch thường trở thành sản phẩm có giá trị cao phù hợp để mang ra đấu giá dể các nhà khoa học nghiên cứu những thông tin khoa học.

Để đánh giá một viên thiên thạch có giá trị bao nhiêu, người ta dựa vào kích thước, xuất xứ. Đặc biệt là tầm quan trọng của các thông tin khoa học trong mỗi viên thiên thạch.

Vì sao thiên thạch có giá trị?

Hy vọng bài viết trên của Dự báo thời tiết 10 ngày tới đã giúp bạn có câu trả lời cho câu hỏi thiên thạch là gì, cũng như các cách nhận biết thiên thạch và đá thường. Đừng quên theo dõi chúng tôi để cập nhật thêm nhiều thông tin hữu ích về thiên nhiên nhé.